Pod takim hasłem przewodnim w weekend 12-13 października w Międzyzdrojach odbyła się doroczna Konferencja Dystryktu. Trener Dystryktu Angelika Przeździęk zaprezentowała historię współpracy obu organizacji oraz najważniejsze kwestie, które dziś łączą działania Rotary i ONZ. Poniżej przedstawiamy pełen tekst wystąpienia.
Zacznijmy od przypomnienia historii Organizacji Narodów Zjednoczonych:
Prekursorem Organizacji Narodów Zjednoczonych była Liga Narodów, która powstała bezpośrednio po zakończeniu I Wojny Światowej (1914-1918). Początkowo do Ligi należały 42 państwa, z czasem liczba ta zwiększyła się do 57. Ligę Narodów powołano w przekonaniu, że światowa organizacja zrzeszająca narody może utrzymać pokój i zapobiec ponownej tragedii, jaką była I Wojna Światowa. Sądzono, że stworzenie skutecznej organizacji jest możliwe ponieważ istniały lepsze techniki komunikacyjne, a państwa posiadały większe doświadczenie we współpracy w organizacjach międzynarodowych. Kraje coraz większą uwagę przywiązywały także do znaczenia współpracy i koordynacji działań dla osiągnięcia rozwoju ekonomicznego i społecznego.
12 czerwca 1941 r. podpisano w Londynie Deklarację Sojuszników (Inter-Allied Declaration), zobowiązującą „do współpracy z innymi wolnymi narodami, zarówno w czasie wojny jak i pokoju”. Był to pierwszy krok w kierunku powstania Organizacji Narodów Zjednoczonych.
14 sierpnia 1941 r. prezydent USA Franklin Roosevelt i premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill ustanowili zasady współpracy międzynarodowej w celu zapewnienia pokoju i bezpieczeństwa. Dokument, znany pod nazwą „Karta Atlantycka”, został podpisany „gdzieś na morzu” na pokładzie okrętu „HMS Prince of Wales”.
1 stycznia 1942 roku przedstawiciele 26 krajów alianckich spotkali się w Waszyngtonie, by udzielić poparcia dla Karty Atlantyckiej. Podpisano „Deklarację Narodów Zjednoczonych”. Dokument ten zawierał pierwsze oficjalne użycie terminu „Narody Zjednoczone”, zaproponowanego przez prezydenta Roosevelta.
W deklaracji podpisanej w Moskwie w dniu 30 października 1943 r., rządy ZSRR, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych i Chin wezwały do szybkiego utworzenia organizacji międzynarodowej w celu utrzymania pokoju i bezpieczeństwa. W tym też roku przywódcy Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i ZSRR spotkali się w Teheranie, by opracować ogólny zarys Karty.
W 1944 r. powstał pierwszy projekt dotyczący Organizacji Narodów Zjednoczonych, który został przedstawiony na konferencji w posiadłości znanej jako Dumbarton Oaks w Waszyngtonie. Podczas spotkań, które odbyły się w dwóch etapach pomiędzy 21 września a 7 października 1944 roku, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, ZSRR i Chiny uzgodniły cele, strukturę i zasady funkcjonowania ogólnoświatowej organizacji.
W lutym 1945 r. w Jałcie prezydent F. Roosevelt, premier W. Churchill oraz marszałek polny J. Stalin uzgodnili zasadę głosowania w Radzie Bezpieczeństwa i ustalili listę państw zaproszonych do wzięcia udziału w Konferencji w San Francisco. Były to państwa, które poparły Deklarację Narodów Zjednoczonych i/lub wypowiedziały wojnę Niemcom i/lub Japonii do marca 1945 roku.
25 kwietnia 1945 r. delegaci z 50 krajów spotkali się w San Francisco na Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie utworzenia międzynarodowej organizacji.
Istnieje 51 członków założycieli ONZ. Polska nie mogła uczestniczyć w Konferencji w San Francisco, gdyż była w trakcie formowania nowego rządu. Na oryginalnym dokumencie pozostawiono puste miejsce na podpis przedstawiciela Polski. Na otwarciu konferencji zabrzmiał jednak hymn polski w wykonaniu Artura Rubinsteina, którego koncert uświetnił obrady.
10 stycznia 1946 r. w Londynie odbyła się pierwsza sesja Zgromadzenia Ogólnego. Wzięli w niej udział przedstawiciele wszystkich 51 państw założycielskich.
Podczas II Wojny Światowej Rotary informowało i edukowało członków o tworzeniu Organizacji Narodów Zjednoczonych i jej znaczeniu w planowaniu pokoju. Materiały takie jak broszura „From Here On!” i artykuły w The Rotarian miały na celu pomóc Rotarianom zrozumieć ideę ONZ przed jej oficjalnym utworzeniem i śledzić jej prace po jej oficjalnym utworzeniu.
W 1943 roku, po konferencjach przywódców światowych zaangażowanych w tworzenie ONZ, Rotary opublikowało broszurę „Co Rotarianie mogą zrobić po Dumbarton Oaks?”. Dokument zawierał proponowaną kartę, punkty do dyskusji i sugestie dotyczące przeprowadzenie rozmów z członkami klubu: w jaki sposób Organizacja Narodów Zjednoczonych odniesie się do celu Rotary, jakim jest zwiększenie międzynarodowego porozumienia. Podkreślono także znaczenie przygotowania planu na zakończenie wojny, zamiast czekania na jej koniec. Rotary jako organizacja została zaproszona do roli konsultanta przy ONZ już na etapie kształtowania się całej instytucji.
Rotary International była jedną z 42 organizacji zaproszonych przez Stany Zjednoczone w roli konsultanta poprzez swoich przedstawicieli na konferencji w San Francisco. Każda organizacja miała miejsca dla trzech przedstawicieli, RI oddelegowało w sumie 11, którzy rotacyjnie reprezentowali naszą organizację. Wśród osób oficjalnie reprezentujących Rotary był między innymi Sekretarz Generalny, redaktor „The Rotarian” i kilku byłych prezydentów. Wśród delegatów znaleźli się także Rotarianie z Afryki, Azji, Europy oraz Ameryki Północnej i Południowej, którzy byli oficjalnymi członkami delegacji własnych narodów.
Od 1943 roku Rotary International na bieżąco informowało swoich członków o działaniach ONZ wydając liczne broszury, organizując spotkania, konferencje czy zapraszając liderów ONZ do uczestnictwa w ważnych wydarzeniach rotariańskich
Po ustanowieniu ONZ Rotary opublikowało 95-stronicową broszurę „From Here On!”, która zawierała dokładny tekst Karty Narodów Zjednoczonych, dodatkowo uzupełniony adnotacjami i pytaniami mającymi na celu stymulowanie dyskusji w klubach.
Jak wyjaśniono w broszurze: Karta będzie skuteczna tylko wtedy, gdy „wolni obywatele” na całym świecie będą zdecydowani ją wdrożyć i jej przestrzegać. „Rotarianin podążający za tymi postulatami” – pisano w broszurze – „będzie na dobrej drodze do służby”.
Dziś Rotary ma najwyższy status konsultacyjny oferowany organizacji pozarządowej przez Radę Gospodarczą i Społeczną ONZ, która nadzoruje wiele wyspecjalizowanych agencji ONZ. Rotary Representative Network na co dzień współpracuje z wieloma organami, programami, komisjami i agencjami ONZ. Sieć ta składa się z przedstawicieli Rotary International przy ONZ i innych organizacjach.
Dzień Rotary w ONZ każdego roku celebruje wspólną wizję pokoju i podkreśla kluczowe działania humanitarne, które Rotary i ONZ prowadzą wspólnie na całym świecie.
Wyzwania teraźniejszości
Obecnie liczba uchodźców na świecie jest najwyższa od czasu II wojny światowej. W 75-letniej historii współpracy Rotary z ONZ i poza nią Rotarianie pomagali ludziom przesiedlonym przez wojnę, głód i klimat. Uchodźcy są jednak nie tylko beneficjentami pomocy międzynarodowej; wielu z uchodźców ma ogromne możliwości i umiejętności, które dzięki naszej pomocy można wykorzystać dla dobra innych społeczności, do których trafiają.
W tym roku wspólna konferencja ONZ i Rotary International będzie poświęcona przede wszystkim kwestii pomocy uchodźcom. Zainspirowany swoim tegorocznych hasłem „Rotary łączy świat” prezydent Rotary International Mark Maloney zwołuje pięć konferencji prezydenckich w kluczowych biurach ONZ na całym świecie, w tym w Nowym Jorku, Paryżu, Rzymie, Santiago de Chile i Honolulu.
Wysoki komisarz ONZ ds. Uchodźców (UNHCR) oszacował, że do końca 2017 r. bezprecedensowo 68,5 mln ludzi z całego świata zostało przymusowo przesiedlonych z powodu prześladowań, konfliktów, ogólnej przemocy lub łamania praw człowieka. Jest to największa liczba ludzi uciekających przed konfliktem od końca drugiej wojny światowej. Ponadto szokująco wysoki odsetek przesiedleńców na świecie to dzieci: ponad połowa uchodźców ma poniżej 18 lat.
Członkowie Rotary na całym świecie pomagają uchodźcom wykorzystując swoje umiejętności zawodowe, kontakty i nawołując lokalne społeczności do wspólnych wysiłków na rzecz potrzebujących. W tym celu Rotary przeznaczył ponad 3 miliony dolarów na projekty i stypendia związane z uchodźcami w sześciu obszarach zainteresowania Rotary.
W Berlinie 100 000 uchodźców przeciążyło system opieki zdrowotnej, zagrażając życiu i dobrobytowi zarówno przybyszom jak i obywatelom Niemiec. Rotarianka dr Pia Skarabis-Querfeld zbudowała sieć lekarzy-wolontariuszy, aby pomóc tysiącom uchodźców, którzy przybyli do Berlina. W 2015 roku w momencie największego napływu uchodźców do Niemiec jej organizacja non-profit Medizin Hilft miała ponad 100 wolontariuszy w swojej klinice.
Po ucieczce przed konfliktem we własnych krajach grupa młodych Rotaraktorów leczy rany i łączy kultury w ugandyjskiej osadzie uchodźców. Klub Rotaract w Nakivale w Ugandzie zbiera fundusze, aby pomóc mieszkańcom ogromnej osady uchodźców w założeniu własnej firmy. Klub znajdujący się na terenie osady zapewnił uchodźcom cukier, mydło i odzież.
W Nowej Szkocji w Kanadzie Rotary Club Amherst sprowadził dwie rodziny z rozdartej wojną Syrii do swojego kraju, gdzie uchodźcy zaczynają nowe życie. Klub włączył inne grupy społeczne, aby pomóc rodzinom w asymilacji się z miastem i kulturą. Podobną akcję zorganizowali członkowie Rotary Club of Merritt w Kolumbii Brytyjska, którzy również sprowadzili rodzinę z Syrii do Kanady.
